در سال گذشته تولید فولاد در ایران رشد کرد ولی مصرف داخلی فولاد و فراورده های فولادی 1 درصد کاهش داشت. در نتیجه این مساله توان صادرات فولاد ایران رشد کرد و این کشور توانست محصولاتش را به 37 کشور دنیا صادر کند.
فولاد یک ماده اولیه صنعتی بسیار پر مصرف است. طبق گزارشهای موجود در سال 1395هجری شمسی 19.27 میلیون تن فولاد در ایران مصرف شد که 1 درصد کمتر از میزان مصرف در مدت مشابه سال قبل بوده است. اتحادیه فولادسازان ایران در گزارش اخیر خود از افزایش حجم توليد فولاد در ایران خبرداده است و با توجه به تنزل سطح تقاضا، حجم بیشتری از فولاد برای عرضه به بازارهای مصرف جهانی موجود خواهد بود.
حال دو سوال وجود دارد. اول اینکه کاهش میزان مصرف فولاد در ایران در سال 1395 چه معنایی دارد و دوم اینکه با افزایش ظرفیت تولید فولاد در ایران میتوان امیدی به بهبود بازار داخلی این کشور داشت؟
در درجه اول کاهش مصرف فولاد در ایران را می توان به نشانه رکود در فعالیتهای صنعتی و عمرانی در کشور تعبیر کرد. ایران در سال گذشته نتوانست شاهد افزایش سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی باشد و به همین دلیل تقاضای فولاد هم در کشور رشد چندانی نداشت. یکی از صنایعی که همچنان در رکود به سر میبرد و مصرف کننده بزرگ فولاد هم محسوب میشود صنعت ساختمان است که در طولانیترین رکود تاریخی خود قرار دارد و در سالهای اخیر سرمایهگذاری در ساخت مسکن و سرمایهگذاری در زیرساختهای شهری هم در کشور تنزل یافته است. از طرف دیگر آمارها نشان از افزایش 11درصدی تولید فولاد در ایران در سال گذشته دارد. در این سال 18.46 میلیون تن فولاد در ایران تولید شد که نسبت به سال قبل 11 درصد رشد کرد و در این سال تولید فولاد آماده 4 درصد رشد کرد و به 18.15 میلیون تن افزایش یافت. رشد توان تولید فولاد در ایران در کنار کاهش تقاضا در این کشور سبب شد تا واردات ایران هم سیر نزولی به خود بگیرد. در سال گذشته واردات فولاد آماده در ایران با 31 درصد کاهش نسبت به سال قبل از آن به 2.91 میلیون تن رسید که واردات 1.65 میلیون تن ورقه های نورد گرم و 617 هزار تن کویلهای نورد سرد هم در این بخش قرار دارد. واردات کویلهای نورد گرم ایران در سال گذشته 36 درصد و واردات کویلهای نورد سرد 9 درصد نسبت به سال قبل از ان کاهش داشت.
صادرات ایران رشد کرد
در نتیجه رشد توان تولید فولاد در ایران، میزان صادرات این کشور هم روند افزایشی به خود گرفته است. در سال گذشته ایران موفق شد تا 5.53 میلیون تن فولاد صادر کند که نسبت به سال پیش از ان 40.6 درصد رشد داشت. این شامل 1.79 میلیون تن فراورده های فولادی آماده هم میشود که 16درصد کمتر از سال قبل از آن بوده است ولی صادرات فراورده های نیمه آماده فولاد با 108 درصد افزایش نسبت به سال 1394 از مرز 3.74 میلیون تن گذشت و توانست رکورد تازهای برای ایران ثبت کند.
در این سال صادرات کویلهای نورد گرم برابر با 1.07 میلیون تن بود که 30 درصد بیش از سال قبل بود. محصولات صادراتی ایران به 37 کشور دنیا صادر شده است. مقصد اصلی فراوردههای فولادی تخت ایران به کشورهای اروپایی به خصوص ایتالیا و اسپانیا بود و کشورهای خاوردور و خاورمیانه هم از دیگر کشورهای وارد کننده محصولات ایران بودند. اما بزرگترین بازار هدف فولاد ایران در سال 1395 کشور تایلند بود.
در پاسخ به این سوال که آیا می توان انتظار افزایش تقاضای داخل را داشت می توان گفت که رشد صادرات برای ایران درآمدزایی دارد و افزایش درآمد ناشی از رشد صادرات و رشد تولید در صنعت فولاد فرصتهاي شغلی تازهای را ایجاد میکند. با افزایش فرصتهای شغلی قدرت خرید زیاد میشود و به دنبال آن صنایع دیگر به تدریج فعالیت را از سر میگیرند به همین دلیل است که باید از این فرصت ایجاد شده در صنعت فولاد به خوبی یاد کرد.